Hiện nay, nhiều công việc CNTT đòi hỏi bạn phải nắm chắc các ngôn ngữ lập trình. Dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về 12 ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay được các nhà tuyển dụng yêu cầu và quan tâm nhiều. Bạn sẽ tìm hiểu về từng ngôn ngữ, độ phức tạp và cách sử dụng ngôn ngữ đó.
Ngôn ngữ lập trình là gì?
Ngôn ngữ lập trình là một dạng ngôn ngữ được chuẩn hóa theo một hệ thống quy tắc riêng, thường được sử dụng trong lập trình máy tính.
Mục đích chính là để thực hiện một tập hợp hữu hạn các bước hướng dẫn được xác định cụ thể mà máy tính có thể thực hiện, hay nói đơn giản hơn là để thực hiện các thuật toán. Các thuật toán có thể thực hiện việc điều khiển một thiết bị như máy in, ổ đĩa, robot,… Thực hiện một chức năng phần mềm trên máy tính hay ứng dụng và website.
Ứng dụng của ngôn ngữ lập trình là gì?
Với xu thế phát triển hiện nay, ngôn ngữ lập trình được đánh giá và nhìn nhận ở một vị thế vô cùng quan trọng đối với khoa học đặc biệt là cuộc sống của con người. Danh sách các ứng dụng có thể kể đến ở thời điểm hiện tại như : Phát triển những ứng dụng tương tích với hoạt động trên Android/ iOS, xây dựng và tạo ra giao diện trang web…
Ngôn ngữ lập trình đang dần có xu thế được ưa chuộng và áp dụng nhiều vào cuộc sống vì khả năng ứng dụng cao, phát triển linh hoạt. Đồng thời, các ứng dụng được tạo ra từ các loại ngôn ngữ lập trình luôn luôn đổi mới và cập nhật về tính năng, lợi ích,… mục đích cuối cùng là cải thiện trải nghiệm người dùng theo hướng tích cực.
Phân loại ngôn ngữ lập trình
Ngôn ngữ máy – Machine language
Ngôn ngữ máy – mã máy được nhìn nhận là cơ bản của mọi loại ngôn ngữ lập trình khác. Xuất phát từ việc, đây là ngôn ngữ cơ sở cho bộ vi xử lý. Ngôn ngữ máy hiển thị thông qua dạng mã nhị phân. Các loại ngôn ngữ lập trình khác đến cuối đều vẫn sẽ được chuyển thành dạng ngôn ngữ máy trước khi hoàn thiện chương trình.
Hợp ngữ – Assembly language
Hợp ngữ đây được xem là một trong số ngôn ngữ lập trình bậc thấp. Hợp ngữ được đánh giá thấp vì khá phức tạp, bị chi phối bởi những loại vi xử lý khác nhau, kèm theo đó là công cụ hợp dịch để dịch từ hợp ngữ ra ngôn ngữ máy ở giai đoạn phát triển chương trình.
Hiện tại, hợp ngữ đang dành đánh mất phong độ và không được đánh giá cao so với các ngôn ngữ lập trình khác mặc dù ban đầu nó được viết bằng những từ viết tắt trong tiếng Anh.
Ngôn ngữ lập trình bật cao – High-level programming language
So với 2 loại ngôn ngữ vừa kể trên thì ngôn ngữ lập trình bậc cao được biết đến thông qua tính hiện đại, sự tự nhiên, khă năng độc lập. Đặc biệt, là ngôn ngữ này không bị chi phối bởi công cụ dịch và những thiết bị sử dụng. C, C++, Java, Pascal, PHP, Visual Basic… là một trong số nhiều loại ngôn ngữ lập trình thông dụng hiện nay.
Bên cạnh đó, dựa theo cách thức xây dựng và thực hiện ngôn ngữ lập trình có thể chia làm 3 loại như sau:
- Ngôn ngữ lập trình tuyến tính: Là loại ngôn ngữ lập trình vận hành theo trình tự viết các lệnh, từ đầu tới cuối, trước tới sau..
- Ngôn ngữ lập trình hướng cấu trúc: Vận hành theo các cụm chương trình con, phân chia ra từ chương trình chính.
- Ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng: Là loại ngôn ngữ lập trình hoạt động xoáy sâu vào đối tượng; cơ sở để giải thuật chính là đối tượng.
Có rất nhiều ngôn ngữ lập trình được phát triển mỗi năm. Bài viết này không thể chia sẻ chi tiết hết tất cả các loại ngôn ngữ lập trình nhưng sẽ giúp bạn tóm tắt ngắn gọn đặc điểm chức năng của 12 ngôn ngữ lập trình phổ biến và được sử dụng nhiều nhất hiện nay.
Top 12 ngôn ngữ lập trình được sử dụng nhiều nhất hiện nay
1. Python
Python là một trong những ngôn ngữ lập trình được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Thích hợp cho người mới bắt đầu bởi vì ngôn ngữ dễ học. Nó là một ngôn ngữ lập trình open-source miễn phí với các module hỗ trợ mở rộng và phát triển cộng đồng, dễ dàng tích hợp với các dịch vụ web, cấu trúc dữ liệu thân thiện với user và GUI-based desktop app. Nó là một ngôn ngữ lập trình phổ biến cho các ứng dụng machine learning và deep learning.
Python được sử dụng để phát triển các gói hình ảnh 2D và hoạt hình 3D như Blender, Inkscape và Autodesk. Nó cũng đã được sử dụng để tạo ra các trò chơi điện tử phổ biến, bao gồm Civilization IV, Vegas Trike và Toontown.
Python được sử dụng cho các ứng dụng khoa học và tính toán như FreeCAD và Abacus cũng như các trang web phổ biến như YouTube, Quora, Pinterest và Instagram. Các nhà phát triển Python kiếm được mức lương trung bình hàng năm khoảng 72.500 USD.
2. Java
Java thuộc sở hữu của Tập đoàn Oracle, là ngôn ngữ lập trình đa năng. Bởi vì tính năng Write Once, Run Anywhere (WORA), Java được sử dụng trên mọi nền tảng (ví dụ: Mac, Windows, Android, iOS,…) Ngày nay có hơn 3 tỷ thiết bị chạy các ứng dụng được xây dựng bằng Java.
Java được sử dụng rộng rãi trong phát triển web và ứng dụng như Big Data. Java cũng được sử dụng trên phần phụ trợ của một số trang web phổ biến, bao gồm Google, Amazon, Twitter và YouTube.
Mặc dù Java là một ngôn ngữ phức tạp hơn, nhưng chúng ta có thể học hỏi từ các nhà phát triển Java khác. Các nhà phát triển có kinh nghiệm với kỹ năng viết Java code trung bình kiếm được khoảng 79.000 USD mỗi năm.
3. JavaScript (JS)
Đây là ngôn ngữ lập trình có nhu cầu sử dụng cao nhất. JavaScript được ra đời năm 1995, phát triển cho tới bây giờ và được coi là công cụ đắc lực của các lập trình viên.
JavaScrip có tính tương tác cao, giúp website chuyên nghiệp và sinh động hơn. Giúp người dùng dễ dàng tiếp cận. Ngôn ngữ dễ đọc, cú pháp linh hoạt và không ngừng cập nhập và đổi mới.
>> Xem thêm: JavaScript là gì và cách sử dụng JavaScipt cơ bản
4. PHP
PHP là một ngôn ngữ lập trình open-source được tạo ra vào năm 1990. Nhiều nhà phát triển web sẽ thấy việc học PHP là điều cần thiết, vì ngôn ngữ này được sử dụng để xây dựng hơn 80% các trang web trên Internet, bao gồm cả những trang như Facebook và Yahoo.
Các lập trình viên sử dụng PHP chủ yếu để viết các server-side script. Nhưng các nhà phát triển cũng có thể sử dụng ngôn ngữ này để viết các command-line script. Ngoài ra, các lập trình viên có kỹ năng viết PHP code ở level cao cũng có thể sử dụng nó để phát triển các ứng dụng desktop.
PHP được coi là một ngôn ngữ tương đối dễ học đối với các người mới bắt đầu. Cộng đồng trực tuyến của các chuyên gia PHP có thể hỗ trợ bạn và trả lời mọi thắc mắc.
Trung bình, các lập trình viên PHP kiếm được mức lương trung bình hàng năm khoảng 81.500 USD.
5. Kotlin
Kotlin là một ngôn ngữ lập trình đa năng, ban đầu được phát triển với tên gọi Project Kotlin bởi JetBrains vào năm 2011. Phiên bản đầu tiên được chính thức phát hành vào năm 2016. Nó có thể tương tác với Java và hỗ trợ các ngôn ngữ lập trình khác.
Kotlin được sử dụng rộng rãi cho các ứng dụng Android, ứng dụng web, ứng dụng desktop và phát triển ứng dụng bên server. Kotlin được xây dựng tốt hơn Java và những người sử dụng ngôn ngữ này đã bị thuyết phục. Hầu hết các ứng dụng của Google đều dựa trên Kotlin. Một số công ty sử dụng Kotlin làm ngôn ngữ lập trình chính của họ bao gồm Coursera, Pinterest, PostMates và nhiều công ty khác.
Các nhà phát triển Kotlin kiếm được trung bình 136.000 USD một năm, và có thể lên đến 171.500 USD.
6. Swift
Vài năm trước, Swift đã lọt vào top 10 trong bảng xếp hạng TIOBE Index hàng tháng về các ngôn ngữ lập trình phổ biến. Apple đã phát triển Swift vào năm 2014 cho các ứng dụng Linux và Mac.
Là một ngôn ngữ lập trình open-soure dễ học, Swift hỗ trợ hầu hết mọi thứ từ ngôn ngữ lập trình Objective-C. Swift yêu cầu ít kỹ năng viết code hơn so với các ngôn ngữ lập trình khác và nó có thể được sử dụng với IBM Swift Sandbox và IBM Bluemix. Swift được sử dụng trong các ứng dụng iOS phổ biến như WordPress, Mozilla Firefox, SoundCloud và thậm chí trong trò chơi Flappy Bird. Các chuyên gia phát triển ứng dụng iOS nhận mức lương trung bình hàng năm khoảng 96.000 USD.
7. C#
Được phát triển bởi Microsoft, C# đã trở nên nổi tiếng vào những năm 2000 vì hỗ trợ các khái niệm về object-oriented programming. Nó là một trong những ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ nhất cho .NET framework. Anders Hejlsberg, người tạo ra C# nói rằng ngôn ngữ này giống C ++ hơn là Java.
Nó phù hợp nhất cho các app trên Windows, Android và IOS, vì nó cần sự trợ giúp của sản phẩm môi trường phát triển tích hợp Microsoft Visual C ++. C# được sử dụng ở backend của một số trang web phổ biến như Bing, Dell, Visual Studio và MarketWatch. Các nhà phát triển C# kiếm được khoảng 68.500 USD mỗi năm.
8. C và C ++
Ngôn ngữ lập trình C có lẽ là ngôn ngữ lập trình thông dụng lâu đời nhất và là cội nguồn của các ngôn ngữ lập trình khác như C #, Java và JavaScript. C ++ là phiên bản nâng cao của C. Nhiều nhà phát triển ngày nay bỏ qua việc tự học C, trong khi những người khác cho rằng việc học C trước tiên cung cấp một nền tảng có giá trị cho sự phát triển C ++. Cả hai ngôn ngữ đều được sử dụng rộng rãi trong khoa học máy tính và lập trình.
Các nhà phát triển C và C ++ có thể sử dụng các compiler cho nhiều nền tảng khác nhau, làm cho các ứng dụng được phát triển bằng các ngôn ngữ này có thể vận chuyển được phần lớn. Cả C và C ++ đều được coi là ngôn ngữ hiệu suất cao.
Do đó, chúng được sử dụng rộng rãi trong việc phát triển các ứng dụng mà hiệu suất là một vấn đề quan trọng, chẳng hạn như các client/ server app, các sản phẩm thương mại như Firefox và Adobe, và trò chơi điện tử. Các nhà phát triển C và C ++ kiếm được trung bình 76.500 USD mỗi năm.
>> Xem thêm: Vector trong C++ là gì? Tổng hợp các hàm vector trong C++ và cách sử dụng
9. Go
Go được Google phát triển vào năm 2007 cho các API và ứng dụng web. Go gần đây đã trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phát triển nhanh nhất do tính đơn giản cũng như khả năng xử lý các hệ thống multicore và network cũng như codebase lớn.
Go hay còn gọi là Golang ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu của các lập trình viên làm việc trong các dự án lớn. Nó đã trở nên phổ biến trong nhiều công ty CNTT lớn nhờ cấu trúc đơn giản, hiện đại. Các công ty sử dụng Go làm ngôn ngữ lập trình của họ bao gồm Google, Uber, Twitch, Dropbox. Go cũng đang trở nên phổ biến trong giới khoa học dữ liệu vì sự nhanh nhẹn và hiệu suất của nó.
Các nhà phát triển Go có thể kiếm được mức lương trung bình hàng năm từ 92.000 USD đến 134.000 USD.
>> Xem thêm: Tìm hiểu mô hình MVC là gì? Nếu là lập trình viên bạn cần phải biết về mô hình này
10. Matlab
Matlab là một ngôn ngữ lập trình độc quyền thuộc sở hữu của MathWorks và ban đầu được phát hành vào giữa những năm 1980. Nó được xây dựng đặc biệt cho các nhà khoa học và kỹ sư.
Các lập trình viên sử dụng Matlab để xây dựng các ứng dụng machine learning và deep learning. Các chương trình dựa trên Matlab cho phép user phân tích dữ liệu, thực hiện các bài toán, process image và xác minh nghiên cứu.
Nói chung, Matlab dễ học hơn các ngôn ngữ lập trình khác trong danh sách nêu trên. Trang web của MathWorks có một phần dành riêng để trả lời các câu hỏi về Matlab.
Nhà phát triển Matlab trung bình nhận mức lương trung bình 101.000 USD mỗi năm.
11. R
Ngôn ngữ R là một ngôn ngữ open-source, về cơ bản là một phiên bản khác của ngôn ngữ S. Phần lớn code mà các nhà developer viết cho S chạy trên R mà không cần sửa đổi.
Các app được xây dựng trong R được sử dụng trong tính toán, thống kê, bao gồm mô hình linear và nonlinear, kiểm tra và phân tích. Các app được mã hóa bằng R có thể kết nối với một số database và xử lý cả dữ liệu structured and unstructured
R có một learning curve vừa phải và không dễ dàng cho người mới bắt đầu như một số ngôn ngữ khác trong bài viết. Tuy nhiên, giống như các ngôn ngữ lập trình open-source khác, R tự hào có một cộng đồng các nhà developer trực tuyến tích cực, điều này luôn là một điểm cộng cho chúng ta khi học các kỹ năng viết code mới.
Mức lương trung bình hàng năm khoảng 91.000 USD.
12 Ruby
Nếu bạn muốn bắt đầu với một ngôn ngữ đơn giản để học, hãy xem xét Ruby. Được phát triển vào những năm 1990, nó được thiết kế với cú pháp đơn giản, thân thiện với user trong khi vẫn linh hoạt theo quan điểm object-oriented architecture, hỗ trợ procedural và functional programming.
Một web-application framework được triển khai trong Ruby là Ruby on Rails (“RoR”). Các nhà các nhà developer của Ruby đã quảng cáo rằng nó là một ngôn ngữ dễ viết và thời gian học tương đối ngắn. Điều này đã thu hút rất nhiều nhà developer quan tâm đến ngôn ngữ này. Mức lương trung bình cho một nhà developer là gần 90.000 USD mỗi năm.
Trên đây là các ngôn ngữ lập trình phổ biến và xu hướng trong nhiều năm tới. Để đưa ra quyết định, cần phù thuộc vào mục đích và khả năng của từng người để lựa chọn phù hợp nhất. Bản thân mỗi loại ngôn ngữ đều có những mục đích phát triển khác nhau.
Ví dụ cụ thể: Đam mê và muốn phát triển về mảng lập AI thì Python sẽ phù hợp, muốn về mảng cơ sở dữ liệu đừng bỏ qua SQL, hay muốn phát triển theo hướng website và internet thì là JavaScript,…
>> Xem chi tiết: Ngôn ngữ lập trình Ruby là gì? Vì sao nên học ngôn ngữ Ruby
Lời kết
Đây là bài viết tổng hợp 12 ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay. Nó sẽ là những công cụ đắc lực giúp bạn và công ty phát triển theo từng mục đích khác nhau. Đây chỉ là các ngôn ngữ bạn giúp bạn hiểu và tham khảo về các ngôn ngữ lập trình. Còn quyết định học, phát triển và làm việc tùy thuộc vào mục đích và khả năng của từng người. Chúc các bạn thành công.