1. Phương pháp thức đây mấy tuần, tôi đi dự chương trình diễn ra Nhóm Hành Động Không Phân Biệt Đối Xử. Một vị người theo dõi giơ tay hỏi “Như thế nào là phân biệt đối xử? Tại sao người ta lại kì thị cho nhau?”
Thật ra, “phân biệt đối xử” hay “kì thị” đều phải sở hữu thể dịch ngược sang tiếng Anh là “discrimination”. Trong tiếng Anh còn tồn tại 1 từ rất lôi cuốn được áp dụng khi nói tới chủ đề này, là “stereotype”, mà tiếng Việt không tồn tại từ nào dịch sát nghĩa. “Stereotype” là những khuôn mẫu người ta mặc định trong đầu, rất có thể cực tốt, rất có thể xấu. Chẳng hạn như, khi gặp một người Đức lần thứ nhất, bạn tự nhủ “người này chắc rằng rằng rất đúng giờ and cầu toàn, như mỗi cá nhân Đức khác”. Có một bác Tây đã từng rất không thể tinh được lúc biết tôi sống ở thủ đô hà nội hà nội nhưng chưa bao giờ vào đền Quan Thánh. Mặc định ngầm trong đầu bác ấy là “đã ở thủ đô hà nội hà nội chắc rằng rằng đã phải từng đến Điểm đặt nhiều người biết đến này”. Cao hơn nữa “stereotype” là “prejudice”, thường được dịch là “định kiến”. Những định kiến cụ thể là có ý xấu đi, nhưng chỉ tạm dừng tại mức tâm trí. Còn “discrimination” – phân biệt đối xử – là lúc định kiến đó được biểu hiện bằng biện pháp hành động, dẫn tới các sự đối xử không công bình. Tôi từng không được trình diễn trong 1 trong các buổi họp quan trọng về phần việc mình đảm nhận vì tôi là phụ nữ, and là một trong phụ nữ trẻ. Các đối tác doanh nghiệp bản địa là quan chức cấp huyện, cấp tỉnh, họ xa lạ lắng nghe một cô gái “tí tuổi đầu”, chính vì thế phần trình diễn đó được chuyển lại cho 1 bác nam, dù bác ấy không hiểu rõ nội dung công việc bằng tôi.
Bài Viết: Stereotype là gì
Không tồn tại hiện tượng lạ xã hội nào chỉ có một lý do đằng sau. Nhưng một lời lý giải quan trọng cho những khuôn mẫu, định kiến, and biện pháp hành động kì thị, đơn giản thế này. Từng ngày năm giác quan của rất nhiều bạn tiếp thu rất nhiều thông báo. Chỉ trên một quãng đường ngắn từ nhà đến sở làm, mắt bạn đã lướt qua bao nhiêu biển quảng cáo, nghe cảm nhận thấy bao nhiêu âm thanh, từ tiếng còi xe, tiếng loa phường, cho tới tiếng những người cảnh sát dẹp chợ. Nếu não dành thời gian nghiên cứu và phân tích toàn bộ những thông báo đó, những các bạn sẽ không còn thao tác gì giờ đây sang ngày khác. Chính vì thế, não sẽ phải phân chia, bỏ dở đông đảo thông báo được chuyển về, chỉ lọc những thông báo quan trọng nhất. Trong các bước phân chia đó, người ta dựng nên những khuôn mẫu, để giúp cho các bước nêu ra ra quyết định được nhanh hơn. Đèn đỏ đứng lại, đèn xanh thì đi. Thử tưởng tượng xem, nếu lần nào nhìn cảm nhận thấy đèn đỏ bạn cũng cần phải tâm trí, đèn này hình trụ, phát ra tia nắng red color, tia nắng đó nghĩa là gì, thì chắc rằng mạng lưới hệ thống giao thông vận tải của rất nhiều bạn còn tệ hơn giờ đây rất không hề ít lần.
2. Chương trình diễn ra của Nhóm Hành Động Không Phân Biệt Đối Xử tập hợp rất nhiều nhóm người mà nếu như với họ, sự kì thị là một trong những phần của cuộc sống thường ngày thường ngày. Người khuyết tật, người dân có HIV, người đồng tính, người lao động tình dục, rất nhiều ví dụ về những cái khước từ, những câu nói gây tổn thương (trông mặt xinh thế mà cụt chân thì ai lấy nhỉ?) được giải bày. Nhưng sự kì thị không hẳn chỉ là vụ việc của rất nhiều nhóm người dân có chút đặc thù. Nó trình làng mọi xung quanh vị trí, mọi lúc, and trong mỗi hộ dân cư.
Một người thân trong gia đình của mình, khi tuổi đã ngoại ngũ tuần, tìm được sự an ủi and thú vui trong 1 toàn cầu Phật giáo nhỏ. Bà ăn chay trường, cần cù tụng kinh, lành mạnh và tích cực nhập cuộc vào những hoạt động của tập thể nhóm Phật tử đó. Những Vấn đề này bà làm hoàn hảo và tuyệt vời nhất tự nguyện, không ảnh hưởng đến ai, cũng không hề mong muốn ai phải trợ giúp mình. Nhưng hộ dân cư and những người thân trong gia đình của bà lấy việc ăn chay làm đề tài chế giễu. Những lần có buổi tụ họp, nếu mỗi cá nhân ăn phở, bà xin ăn phở xào xì dầu. Nếu mỗi cá nhân ăn cơm thịt gà, bà xin ăn xôi đỗ với vừng. “Bà này ngày càng dở hơi, nhà hàng ăn uống thiếu chất như thế rồi sinh bệnh, khổ con khổ cháu”, “bác này tự nhiên lại đi theo cái đạo vớ vẩn, suốt cả ngày đi trợ niệm, tụng kinh suốt cả đêm.”
Khi người thân trong gia đình này của mình ý kiến đề xuất được ăn phở xào xì dầu, những góc nhìn từ em gái, từ cháu gái ném về hướng bà chứa đựng thông điệp “bà đừng có tỏ ra khác thường nữa đi”. Cô cháu gái bĩu môi “ngày hôm trước ăn phở, nước ninh từ thịt ra, lúc này lại đòi ăn phở xào xì dầu, lắm chuyện”. And cứ thế, đã một vài năm kể từ thời điểm bà ăn chay, chăm đi chùa, những lời trêu chọc vẫn chưa có vẻ gì sẽ thuyên giảm.
“Tại sao hỏi đã lấy chồng chưa lại là kì thị? Đó đó là chăm sóc mà!” – Có một người theo dõi trong chương trình diễn ra thắc mắc rất chân thành. “Lúc các lời hỏi han cứ lặp đi tái diễn, nó truyền tải thông điệp rằng, khi cô chưa tồn tại chồng, có nghĩa là cô chưa đạt được cái đôi chút, cái khuôn mẫu mà mỗi cá nhân đạt được. And chính vì thế, cô vẫn chưa hoàn hảo và tuyệt vời nhất, and những giá thành cô theo đuổi chính vì thế vẫn còn đấy thiếu sót. Chỉ khi cô hoàn thành xong chỉ tiêu này, cũng chính là thước đo chuẩn mực cho niềm hạnh phúc, thì cô mới y tương tự như chúng tôi, trở thành một phần của chúng tôi.”
Việc một người ăn chay trong 1 hộ dân cư ăn thịt, tưởng chẳng có gì, nhưng cũng dấu hiệu mức bao dung cực thấp nếu như với sự lạ mắt.
Xem Ngay: Doping Là Gì – Nghĩa Của Từ Doping
3. Mới ngày qua, tôi được nghe một người phụ nữ đã từng là nạn nhân của rất nhiều băng nhóm tội phạm kể mẩu truyện của tớ. Khi chị bị hãm hiếp bởi rất hầu như tất cả chúng ta đàn ông, tâm lý bối rối, đầu óc nửa mê nửa tỉnh vì bị tiêm thuốc cho lú lẫn, rồi may có một số người cứu ra and mang đến gặp công an, chị nói “Công an hoài nghi tôi. Họ bắt tôi kể đi kể lại hàng trăm lần những cụ thể đến giờ đây vẫn khiến tôi toát những giọt mồ hôi lạnh. Lúc ấy tôi chưa được ăn gì trong vài ngày. Tôi ngồi sau xe công an, vừa khóc vừa xin họ cho tôi ăn chút gì and ngủ một giấc, tôi không còn đủ sức lực lao động để thường xuyên. Nhưng họ lo lắng, họ còn nhiều việc để triển khai, họ không còn nhìn tôi như một con người dân có cảm xúc nữa. Họ ép tôi phải dẫn họ đến biệt thự xung quanh vị trí tôi bị hãm hiếp để mang bằng chứng. So với họ, khi ấy mình chỉ là một trong những phần công việc phải khiến cho xong.”
Nhưng điều đáng không thể tinh được là sự việc kì thị kinh điển nhất mà chị phải gánh chịu không phải là những người cảnh sát vô cảm, mà đến từ những người phụ nữ cũng chính là nạn nhân của đấm đá bạo lực. Vì chị không tồn tại nhà để về, cảnh sát đưa chị đến một biệt thự tạm lánh cho những người phụ nữ đã trải qua bạo hành hộ dân cư. Họ xì xào cùng với nhau rằng chị đáng bị như vậy, vì họ nhìn cảm nhận thấy chị ăn mặc dơ dáy, đầu tóc rối bù. Họ quán triệt chị ăn chung, ngủ chung, truyền tai nhau rằng chị là gái điếm, bị khách “chơi quá tay”, chứ không hẳn như họ, những người phụ nữ đoan trang, đứng đắn, đúng thật mới là nạn nhân cần sự trợ giúp. Chị bị cô lập ở xung quanh vị trí đáng lẽ cho chị nhiều sự chia sẻ nhất. Chị bị chính những người cùng chung yếu tố hoàn cảnh quay sống lưng. “Trong nhà tạm lánh cũng tồn tại thứ bậc. Những người dân có công việc và nghề nghiệp, chồng con, ở bậc tốt nhất. Tôi thì li hôn, con cháu mỗi đứa một xung quanh vị trí, đã thất nghiệp nhiều năm, không căn nhà, nên bị coi như cặn bã dơ dáy. Họ tự cho chính bản thân mình xứng danh nhận mọi sự trợ giúp, còn tôi thì không.”
Người phụ nữ ấy, trong tương lai đã cực tốt nghiệp cao đẳng xuất sắc and giờ đang chuẩn bị sẵn sàng hoàn thành xong bằng cử nhân Công tác làm việc xã hội. Chi hiểu tại sao những người phụ nữ kia phòng vệ. Ở bất kỳ nơi đâu, người ta luôn muốn phân loại ranh giới, mình đứng bên cực tốt, and có ai đó, không hẳn mình, đứng bên xấu. Toàn cầu sẽ luôn có tội phạm, Emile Durkheim đã xác định từ vài trăm năm kia. Chỉ bằng phương thức thức vạch ra những cái vượt ra phía bên ngoài hạng mục, người ta mới đánh giá được hạng mục, and chính vì thế, xã hội mới có trật tự.
4. Hệt như chị, mình cũng đã từng phải gánh chịu sự kì thị. Là một người châu Á sống ở Canada, đất nước luôn được xếp hạng sang trong những quốc gia gần gũi với những người nhập cảnh and luôn tôn vinh sự nhiều chủng loại, tôi vẫn luôn được nhắc rằng mình thuộc đội thiểu số. Khi tôi lại gần một người lạ để hỏi đường, rất bình thường, họ sẽ mở to mắt trước lúc tôi kịp há miệng ra nói câu gì, vì họ tin rằng tôi sẽ không còn nói sõi tiếng Anh, chính vì thế, họ rất cần được lắng nghe thật chú ý. Hay khi tôi chuyện trò với cùng một ông già rất vui tính, đến khi gần chào nhau, ông vỗ đồm độp vào vai tôi and nói đùa “Cháu chỉ cần phải biết thêm cái đây là sắp thành người Canada rồi đấy!”. And suốt bao nhiêu năm, tôi dằn vặt với thắc mắc có phải mình được các thầy cô châm chước vì mình là học sinh sinh viên nước ngoài hay là không. Đương nhiên, tôi chẳng bao giờ biết chắc câu phỏng vấn, dù đã đôi lần nhận được email từ thầy cô gửi riêng để khen một bài luận, hay là một bài thi tôi được điểm trên cao nhất lớp.
Nhưng vì đã từng là kẻ thiểu số ở Canada, nên tôi thấm thía hơn vị thế là kẻ hầu hết khi ở nước ta của tớ. Những đặc quyền tôi được hưởng, càng ngày tôi càng nhận cảm nhận thấy, đó đơn giản là những sự sắp xếp bất cứ. Chỉ cần phải biết tiếng Anh, mình đã có tương đối nhiều cuộc sống thường ngày khá thuận buồm xuôi gió, lại được hầu như tất cả chúng ta khen ngợi. Nhưng những em nhỏ người H’mong, cũng tuy vậy ngữ như tôi, nhưng người ta coi việc các em nói tiếng Kinh là vấn đề đương nhiên, nếu chưa hiểu đến tiếng Kinh là kém, còn lạc hậu. Những lo âu and bức xúc thiết thân nhất với tôi là lúc cây đa gần nhà bị chặt, nhưng nếu tôi được ra đời chỉ phương thức thức vài chục cây số, tôi sẽ chẳng làm được gì khi người ta lấy đất nhà tôi để xây TP mới. Giờ thì tôi lo âu mình phải chịu nắng, chịu bụi, nhưng những người mưu trí chẳng kém gì tôi, cần cù hơn tôi không hề ít lần, thì lo ngày mai sẽ ăn gì, sẽ ngủ ở đâu.
Xem Ngay: 0986 Là Mạng Gì – And ý Nghĩa Phong Thủy Của Nó
Có lẽ rằng được nếm trải đầu chi phí rẻ hơn của rất nhiều phân loại xã hội là hưởng thụ quý báu nhất sau sáu năm du học của mình. Làm thế nào để người ta bao dung với việc lạ mắt hơn? Hãy tới các xung quanh vị trí rất, không giống với mình, khi chính bạn bị nhìn với góc nhìn hiếu kỳ, hay thậm chí là bị phân biệt đối xử. Kế tiếp, các bạn sẽ không còn thoải mái với sự là một trong những phần của rất nhiều đáng tin cậy nữa.
Thể Loại: San sẻ Kiến Thức Cộng Đồng